Ga voor dikke en hoogwaardige isolatie – Ruim bemeten verdampers en condensors – Energiezuinige compressoren toepassen ; semi hermetisch of scroll – Multiplex installatie met frequentie gestuurde capaciteit regeling – Zorgvuldige aanleg met oog hebben voor energiebesparing
Investeren in energiezuinige apparatuur loont
Of je zaak nu gesloten of open is in de winter, door de stijgende energie-, water- en grondstofprijzen moet je als ijssalonhouder op zoek naar besparingstips. Het loont om te investeren in energiezuinige oplossingen en apparaten.
Steeds meer ijsbereiders zijn bewust bezig met energiemanagement ten aanzien van hun apparatuur. Het is een hot item, zo bemerkt Wouter Slob, voormalig eigenaar van Slob Koudetechniek. “Als je investeert in energiezuinige een koel- en vriesapparatuur verdien je dat nog veel sneller terug dan voorheen.”
Dikkere isolatiewanden
Als voorbeeld noemt hij een vrieskast met dikkere isolatiewanden van 12 tot 14 centimeter in plaats van 8 centimeter. Daarmee heb je 1,5 keer meer isolatie en houd je de vriestemperatuur nog beter binnen de kast. Slob schat in dat je daarmee wel 25 tot 35 procent bespaart.
Vriescellamellen
Een andere, redelijk eenvoudig toe te passen tip is de aanschaf van vriescel- of koelcellamellen. Daarmee beperk je de hoeveelheid kou die ontsnapt als je deur opent en sluit. Voor zo’n 300 tot 400 euro schaf je die lamellen aan. “Als je zo’n tien keer per dag die deur gebruikt, bespaar je een paar honderd euro per jaar. Deze investering verdien je nu in 1 ijsseizoen terug.
Een centraal koel systeem
Door de vries- en koelapparaten in een centraal koel systeem onder te brengen en niet met ieder apparaat een eigen koelaggregaat, kun je wel 30 procent energiezuiniger werken in je ijssalon. “De centrale capaciteit geregelde compressor gaat dan – net als bij een cv-ketel – op modulaire wijze aan: dus exact de benodigde capaciteit leveren op de koude vraag. Het koelsysteem werkt zo veel efficiënter en energiezuiniger.” Veel ijsbereiders hebben nog wat ‘koudwatervrees’ om alle machines aan elkaar te koppelen. Ze zijn bang dat ze kwetsbaar zijn bij storing in het koelsysteem. Slob begrijpt de angst maar dat is niet nodig. “In de ruim 30 jaar dat ik koel- en vriesapparatuur verkoop, heeft nog nooit een ijssalon moeten sluiten door een storing in het centrale koelsysteem. Dit is een zeer betrouwbaar systeem.”
Warmte terugwinnen
Nog een optie is het terugwinnen van warmte uit je watergekoelde apparaten en tevens het waterverbruik tot nul terugbrengen . Daarvoor heb je een gesloten waterleidingsysteem nodig. Het water dat je tijdens de ijsproductie vanuit de machines wegspoelt in het riool, is 40 graden Celsius. Door deze warmte/energie met de warmtepomp optimaal te benutten door hier warm en koud water van te maken bespaar je en water en energie, Voor het koudwatercircuit is een buffervat nodig van minimaal 500 liter en maximaal 2500 liter en om het warme water op te slaan een vat van 300 liter. Slechts een 15tal ijssalonhouders heeft een dergelijke warmte terugwin installatie. Het betreft vooral de grotere zaken. “Je hebt er ruimte voor nodig en het vergt een forse investering van duizenden euro’s”, weet Slob. Was de terugverdientijd eerst zo’n acht tot tien jaar, nu is dat zo’n drie tot vier jaar. Voor de toekomst voorziet de apparatuur deskundige wel meer potentie voor deze toepassing. Zeker als er subsidiemogelijkheden voor zouden komen. Een ding staat vast: de energieprijzen zullen niet meer fors zakken. Investeren in energiezuinigheid loont.“
Ondernemen is vooruitzien!
Tips voor je schepijsvitrine
- Reinig wekelijks de condensor in de vitrine of bij uitbouw buiten.
- Sluit de achterkant van je vitrine in rustige tijden.
- Maak je vitrine elke avond leeg en zet hem uit; ‘s nachts geen stroomverbruik en ook kan de ontdooicyclus volledig uitgezet worden
- Gebruik je vitrine niet als ‘opslagplaats’ voor je ijs. Kies voor de vrieskast. Dat is naar verhouding energiezuiniger.
- Stel de ontdooicyclus op de juiste manier af:. Zorg dat de verdamper ten alle tijden vrij van ijs of rijp is. Er zijn ontdooisystemen die zich aan de weersomstandigheden aanpassen
- Controleer regelmatig het koelsysteem.
- Overweeg een (pozetti)-systeem aan te schaffen. Dit gebruikt slechts 20 procent van de energie van een open vitrine.
- Zorg voor preventief onderhoud zoals het periodiek reinigen van condensors, bij een uitgebouwde unit elke 1 a 2 maanden, bij ingebouwde unit iedere week Reinigen met lucht compressor, en-of water. Let er op dat de lamellen niet beschadigd worden.
- Overweeg een gecombineerd lucht en watergekoeld koelsysteem. Dit kost water bij hoge omgevingstemperaturen maar bespaart dan veel stroom en voorkomt ook uitvaldoor oververhitting
Slim apparaat
Bij De IJsbaas in Margraten maken ze alles zelf: van ijs tot crumble. Naast verkoop via hun ijswinkel produceren ze voor horecabedrijven in de regio. De hele dag door draaien de ijsmachines en ovens. “We hebben al zonnepanelen en ons streven is om in 2023 klimaatneutraal te zijn omdat dit bij ons concept past”, vertelt Sanne Welman die samen met Bas Faarts het bedrijf runt. Toen de stroomkosten flink opliepen, gingen ze op zoek naar een andere oplossing. Via een bekende stuiten ze op de ‘homewizard P 1’. Dit slimme apparaat, dat je voor drie tientjes aanschaft, bestempelen ze als de ‘uitvinding van de eeuw’. “Je hangt het in je meterkast, voert je contractprijzen in en via de bijbehorende app heb je direct inzicht in je energieverbruik en je kosten op elk moment van de dag.” Zo krijg je inzicht in je energieverbruik per bedrijfsproces en zie je meteen wat het kost. “Tijd is geld voor ondernemers dus je kunt deze informatie meteen meenemen in je kostprijsberekening en aanpassingen doen in het productieproces.
Waterbesparing
Tenminste 95% van alle ijsbereidingsmachines in Nederland zijn watergekoeld. Deze machines gebruiken een mega grote hoeveelheid koelwater. Ongeveer 4 tot 5 liter water per liter mix
De meesten onder ons gebruiken voor de koeling van de machines schoon drinkwater, Dit is al vele jaren zo, maar kan en moet dit op de dag van vandaag niet anders?
De kosten voor waterverbruik vallen tot nu toe eigenlijk wel mee. In sommige regio’s zijn de kosten voor het gebruik van de afwatering gekoppeld aan het waterverbruik. Deze kunnen in dat geval wel flink oplopen. Een ijssalon gebruikt bij de verkoop van 10.000 kg ijs per jaar een hoeveelheid water ergens tussen de 450 en 500m3. Dit alleen voor de productie van het ijs inclusief het pasteuriseren en bewaren van de mix. Bij ijssalons die ook de vitrines koelen met water is het verbruik vaak meer dan het dubbele.
Meer en meer wordt het water schaars. Er zijn ook in Nederland al flink wat gebieden waar de problemen zo groot zijn dat aansluiting van nieuwe woningen in het gedrang komt. Los hiervan durf ik inmiddels wel de vraag te stellen of het op deze manier verbruiken van drinkwater nog langer maatschappelijk verantwoord is.
Een reden temeer om uitgebreid stil te staan bij de (soms slimme) mogelijkheden welke er zijn om deze waterverspilling tegen te gaan
Werkgroep energie
Inmiddels heeft onze vereniging een werkgroep die onderzoek doet naar het gebruik van energie en water. Bedoelde werkgroep is slechts een paarbeperkte tijd bezig maar is erg druk om info te vergaren. De eerste (voorlopige} conclusie is dat het energieverbruik in ijssalons lager blijkt te zijn dan het te verwachten energieplafond Zie hieronder de eerste cijfers op dit gebied:
| Totaal omzet | IJs maken | ||||||
| KG ijsmix | 2000 | ||||||
| Waterverbruik | € 87,53 | 88 | M3 | ||||
| Prijs per KWU | € 0,40 | Elektriciteitsgebruik | € 308,67 | 772 | KWU | ||
| Prijs per kuub water | € 1,00 | Totaal | € 396,19 | ||||
| Rijpingstijd uur | 24 | IJs verkopen | |||||
| Draaiuren vitrine per dag | Waterverbruik | € 153,60 | 154 | M3 | |||
| 12 | Elektriciteitsgebruik | € 435,20 | 1088 | KWU | |||
| Gewicht bol ijs | |||||||
| 50 | Totaal kosten per dag | € 588,80 | |||||
| Totaal energie- en water verbruik | € 984,99 | 45.000 | omzet | ||||
| Prijs per bol | € 1,50 |
| Omzet | € 46.153,85 |
| Energie- en waterverbruik tov omzet | |
| 2,13% | |
In bovenstaande berekening ben ik uitgegaan van een aantal aannames (groen). De uitkomsten worden uiteraard anders bij gebruik van andere uitgangspunten.
Voor wat betreft het waterverbruik ben ik uitgegaan van een watergekoelde vitrine. Dit is bij luchtgekoelde of gecombineerd lucht/watergekoelde vitrines natuurlijk aanmerkelijk lager.
